Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Erbo-dis-escrolo(-de-Hoppe)
Scrophularia canina subsp. hoppii
Scrophulariaceae
Nom en français : Scrofulaire du Jura.
Descripcioun :Aquesto erbo-dis-escrolo trachis majamen dins lis esboudèu cauquié de mountagno. Sèmblo proun à-n-aquelo de Prouvènço, Scrophularia provincialis, mai èi mens forto e à ges de gros estaminode (estamino esterlo souto li petalo d'en aut). Apoundèn que la flour de 3 à 6 mm, èi pourpro founso e tacado sus li coustat, emé la labro d'en aut di proun drecho.
Usanço :Servié, subretout en Itàli, à sougna en fretant, li rougno di chin e di pouor. Autramen sèmblo agué li mémis usanço que l'erbo-dis-escrolo, Scrophularia nodosa.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scrophularia
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 6 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Esboudèu
- Limas de ribiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Scrophularia canina subsp. hoppii (W.D.J.Koch) P.Fourn., 1937
(= Scrophularia canina subsp. juratensis (Schleich. ex Wydler) Bonnier & Layens, 1894 = Scrophularia hoppii W.D.J.Koch, 1826 )